Tips voor thuis

Als je je kind thuis op een vergelijkbare manier wilt opvoeden als op een montessorischool, zijn dit activiteiten waar je aan kunt denken. 

Op deze pagina vind je:

  • welke activiteiten je thuis kunt doen
  • Welke dingen je kind zelfstandig kan uitvoeren – en op welke leeftijd
  • Wat kun je doen in de vakantie?
  • Waar kun je mee oefenen in de vakantie? (en wat kun. je beter niet doen?)
  • Algemene tips voor thuis die aansluiten bij Montessori

Oefeningen uit het dagelijks leven in huis kunnen zijn

  • planten water geven
  • mandarijn pellen
  • tafel dekken
  • inschenken
  • vaatwasser inruimen
  • doekjes uitwringen
  • helpen met koken
  • koekjes bakken
  • roeren en kloppen
  • was ophangen

Andere motorische activiteiten thuis

  • veiligheidspelden rijgen
  • puzzels
  • vingerverf
  • klei
  • insteekmozaiek
  • krasblok
  • knutselpakketten
  • constructiemateriaal: lego, knex, bouwblokken, knikkerbaan
  • gezelschapsspelen: kwartetten, zwarte pieten, hoedje wip, ganzenbord, sjoelen, vissenspel
  • tolletjes
  • drukspeeltjes
  • balletje met opvangbakje

Werkjes voor thuis- waar kan mijn kind bij helpen op welke leeftijd?

Als je wilt weten waar je je kind mee kan laten helpen in huis, kijk dan in onderstaand overzicht. Neem de leeftijden met een flinke marge; niet ieder kind is even handig of verantwoordelijk. 

2-3 jaar

Speelgoed opruimen

Boeken in de kast

kleren in de wasmand

afval weggooien

Hout dragen

Doekjes vouwen

Tafel dekken

Luiers en doekjes halen

stoffen van muren

4-5 jaar

Dieren voeren

geknoeid water opruimen

Speelgoed opruimen

Bed opmaken

Kamer opruimen

planten water geven

Bestek sorteren

Eenvoudige snacks maken

Hand stofzuiger gebruiken

Keukentafel opruimen

Drogen en wegzetten van serviesgoed

Deurknoppen desinfecteren

6-7 jaar

Afval verzamelen

handdoeken opvouwen

vloer stoffen met een vloerwisser

Vaatwasser leeg maken

Sokken in paren leggen

Tuin wieden

bladeren harken

Aardappels of wortels schillen

Salade maken

toiletrol vervangen

8-9 jaar

Vaatwasser inruimen

Lampjes verwisselen

De was doen

kleren ophangen en opvouwen

Meubels afstoffen

Patio schoon vegen

Boodschappen in de kasten zetten

Eieren bakken

koekjes bakken

Hond uitlaten

Stoep vegen

Tafel schoon vegen

10-11 jaar

Badkamer schoonmaken

kleden stofzuigen

Aanrecht schoonmaken

Keuken schoonmaken

Eenvoudige maaltijd maken

Gras maaien

Post binnen brengen

Eenvoudige dingen repareren, knopen,

zomen, etc.

Garage vegen

12 jaar en ouder

Vloer dweilen

Plafondlamp vervangen

Auto wassen en stofzuigen

Heg trimmen

Muren verven

Boodschappen doen

Compleet diner koken.

Brood of taart bakken

Eenvoudige huisreparaties

Ramen wassen

Kleding strijken

Op jongere kinderen letten

Bron: age appropriate chores for children, www.flandersfamily.info

Wat doen we in de vakantie?

Een veel gehoorde vraag onder leidsters: wat kan ik thuis doen om mijn kind te stimuleren. Vakanties zijn bij uitstek de tijd om dingen te ondernemen met je kind. Hieronder vind je een aantal suggesties om de tijd prettig en zinvol door te brengen. 

  • Lees mooie boeken voor die aansluiten bij de belevingswereld en leeftijd van je kind. Herhaal boeken die je hebt voorgelezen. Lees voor op vaste tijden, maar ook soms zomaar, midden op de dag, als een cadeautje. Heb samen gesprekken over de inhoud van het boek, de karakters, de plaatsen die in het boek voorkwamen. Ga een kind niet uithoren. Begrijpend lezen is niet altijd bevorderlijk voor het leesplezier. Zorg voor verf, papier en kwasten om scenes uit het boek na te schilderen die je kind zich herinnert. 
  • Zorg voor lange perioden van buiten spelen met de vrijheid om te bouwen, construeren, scheppen, graven en exploreren. Ga niet beslissen voor je kind wat er gedaan gaat worden of hoe er gespeeld gaat worden. Laat de verbeelding van je kind werken. 
  • Wees niet bang voor verveling. Dit is vaak de aanloop naar verbeelding, interessante activiteiten, iets creëren wat het kind zelf wil. 
  • Weersta de neiging om op regelmatige basis een speelkameraadje voor je kind te regelen of zelf te zijn. Heb vertrouwen in het feit dat je kind zichzelf kan vermaken en een activiteit te vinden. Speelafspraken zijn af en toe prima, maar het kind kan zijn eigen gezelschap ook waarderen als het de kans krijgt. Als je je kind zelf ziet spelen, zie je wat er in hem of haar omgaat. 
  • Als je als volwassenen de verantwoordelijkheid afwisselt, kan het kind ongestoord en ononderbroken spelen. Dit is zijn ‘werk’ in de vakantie. Boodschappen doen is echt iets voor ouders en er zijn weinig kinderen die hier hun plezier uit halen. 
  • Geef je kind een klein stukje grond in de tuin, waar hij/zij na enige uitleg over gereedschap aan de gang kan. Tuinieren graven, exploreren, bodemschatten zoeken… het kan voor van alles gebruikt worden. Zorg voor een dienblad of ander plekje waar de gevonden schatten tentoongesteld kunnen worden. Bodemdiertjes kunnen bekeken worden in hun natuurlijke omgeving. In een boek kan opgezocht worden wat er gevonden is. 
  • Practical life activiteiten zijn ook leuk om thuis te doen, zoals buiten en binnen vegen, ramen wassen, de was doen, tafel dekken, groenten schillen, strijken, bed opmaken en schoenen wassen. Ga ook eens samen door het speelgoed heen en kijk wat je wilt houden en weggeven/wegdoen. 
  • Plan korte bezoekjes aan een museum, park, bos of speeltuin. Vooral fijn als deze plekken op loop- of fietsafstand zijn. 

Waar kunnen we mee oefenen in de vakantie?

Ouders vragen vaak waar ze thuis mee kunnen oefenen, soms omdat ze bang zijn dat hun kind bepaalde vaardigheden weer verliest na een lange tijd zonder school. 

Dit zijn dingen die je kunt bedenken:

  • Kinderen hebben echt tijd nodig om te ontspannen, te reflecteren of wat het geleerd heeft en bij te komen van de drukke tijd. Door die reflectie zal de kennis bezinken en verankerd worden in het brein. 
  • Als kinderen zelf het initiatief nemen om sommen te gaan zitten maken, de ramen gaan zemen of een brief te willen schrijven aan een familielid, dan is dat helemaal prima. Beantwoord zijn of haar vraag om hulp en volg het kind. Zorg voor materialen, zoals papier en wasco of kleurpotloden, potloden, zodat het kind verder kan met het maken van eigen creaties, zoals het op school deed met de metalen inlegfiguren. Er ligt geen druk op om iets helemaal goed te doen, zoals er in een formele lesje misschien op school wel is. 
  • Als je kind thuis wil schrijven of rekenen, zorg dat je weet welke letters en cijfers er op school geschreven worden. Vraag de leidster om een kopie van een letter- of cijferkaart. En spreek de letters fonetisch uit. Dus zeg niet ‘zet’ , maar ‘zzz’ als je de letter ‘z’ benoemt. Als je zelf iets schrijft, gebruik dan ook deze mooie letters van school. 
  • Wees je bewust van je intenties die je had voor je kind. Respecteer de behoefte van je kind aan rust en ga niet te snel overstag om een tv- of ander scherm te gebruiken als oppas of leermiddel. Veel tijd die doorgebracht wordt achter of voor een scherm, kan schadelijk zijn voor de ontwikkeling van de motoriek en spraak. Kinderen komen soms al vroeg op de dag in een fantasiewereld terecht en het kan moeilijk zijn ze hier weer uit te krijgen. Sommige dingen die je kind kijkt, zijn niet voor zijn of haar leeftijd bestemd. Dit kan vooral lastig zijn als je kind tijd doorbrengt in grotere gezelschappen, bijvoorbeeld met je hele familie in een huisje. Je kunt overwegen om verschillende huisjes te doen of kortere perioden in elkaars gezelschap te zijn. Je kind heeft de juiste ‘intellectuele voeding’ nodig en contact met de natuur. Je kind leert van ervaringen!

algemene tips voor thuis

  • Gesproken taal is belangrijk. Praat met en tegen je kinderen. Leg je telefoon weg. 
  • Wees een voorbeeld voor je kinderen wat betreft schrijven. Zorg dat je kind ziet dat je briefjes schrijft, boodschappenlijstjes, een kaart aan oma. Zo laat je zien dat geschreven taal een functie heeft. 
  • Laat kinderen zien dat je zelf boeken leest voor je plezier. 
  • Beperk schermtijd. 
  • Stel open vragen aan je kind. “ik vraag mij af wat er zou gebeuren als….?
  • Koop geen montessorimaterialen voor thuis. Hoe verleidelijk het ook is, doe het niet! Thuis is geen school, het materiaal hoort in de omgeving van de klas te staan en op die manier aangeboden te worden. Op de juiste plaats, op het juiste moment in de ontwikkeling van je kind. En door de juiste persoon die daarvoor een uitgebreide opleiding voor gehad heeft. 
  • Het is niet nodig alle ruimtes in je huis af te stemmen op je kind en het kind centraal te stellen, zoals dat op school gebeurt. Er wonen ook andere mensen in huis. Zorg wel voor kleine hoekjes waar je kind zichzelf kan redden, zoals een hoekje waar het zelfstandig zijn kleding aan kan doen, naar het toilet kan gaan (of op het potje), een fruit-snack kan maken. 
  • Kinderen teveel helpen leidt niet tot ontwikkeling, dus als een kind om je hulp vraagt, zeg dan: ” ik wil dat je het zelf probeert, maar ik ben hier als je vastloopt. “
  • De wijze ouder laat zijn kind zelf eten, ook als het kind daarbij knoeit. 
  • Laat je kind zichzelf aankleden, ook als het daarbij langzaam is. Blijf er wel even bij, ga er niet vanuit dat je kind zich aankleedt als jij beneden het ontbijt staat te maken. 
  • Sta zelf een half uurtje eerder op zodat je in alle rust de dingen kunt doen waarmee je steeds te laat bent, waardoor je dan te laat komt. 
  • Bied een beperkte hoeveelheid aan om uit te kiezen, afgestemd op je kind. Als iets geen keuze is, haal je het weg, bijvoorbeeld sandalen in januari. Zo voorkom je een strijd, of erger, dat je tegen de juf van je kind moet zeggen: “sorry, hij wou zijn korte broek aan naar school” bij 2 graden boven nul.  Voor sommige kinderen is iedere keuze er een teveel! 
  • Limiteer de hoeveelheid speelgoed. Teveel is echt niet goed. 
  • Een slaapkamer is vaak ook een speelkamer. Maar deze moet wel ingericht zijn om in te kunnen slapen.
  • Zorg voor onafhankelijkheid in de ochtend. Bijvoorbeeld doordat er iets te doen ligt in de kamer en je kind je niet heel vroeg wakker hoeft te maken. Of bijvoorbeeld omdat je een wekker hebt neergezet die aangeeft wanneer je kind uit bed mag.