Voedsel bereiden

Sap persen
Appel snijden
Deeg rollen
Een handmixer bedienen
Wortels schillen
Wortel raspen

Kinderen houden van eten en zullen vaak aangetrokken worden tot het zelf klaar maken van een snack. Het kan een goed startpunt zijn om een kind dat nog niet zo veel doet of durft te doen, aan het werk te krijgen. 

Het vereist een volgorde van verschillende handelingen:

  1. Snijden en klaarmaken
  2. Na het prepareren volgt het serveren van het fruit aan kinderen in de klas.
  3. Schoonmaken van de materialen. 

Het kind voelt zich succesvol en leert motorische vaardigheden die het nodig heeft bij volgend werk. 

Peulen doppen
Tuinbonen doppen
Tafel dekken
Gedekte tafel
Popcorn bakken
Mais koken

Wellevendheidslesjes

Besteed in een groepslesje aandacht aan het aanbieden, accepteren en weigeren van voedsel. Kinderen leren dat kinderen kunnen zeggen: “nee, dank je” of “ja, dank je”. Ze hebben de gelegenheid om die vaardigheden te oefenen. Je kunt afspreken dat kinderen alleen fruit mogen aanbieden aan kinderen die aan het werk zijn. Daarmee voorkom je dat kinderen in een zwerm om het kind heen gaan staan wachten tot de stukjes banaan klaar zijn. Of laat het kind de stukjes banaan op een tafel zetten, waar kinderen een snack kunnen eten. 

Limonade maken
Thee maken
Cherrytomaatjes uithollen
Knoflook persen
Eieren klutsen
Koffie malen

Suggesties voor het klaarmaken van voedsel: 

Mandarijnen pellen
Groenten raspen
Jam smeren op crackers
Meloenballetjes maken
Kiwi’s scheppen
Kersen ontpitten of olijven ontpitten met een kersenontpitter
Druiven van de takjes halen
Appels ontdoen van klokhuis
Kruiden malen
Hardgekookte eieren pellen (en later de schillen gebruiken voor een knutsel of in de grond) en snijden. 
Doperwten doppen
Aardbeien snijden
Wortel schillen of snijden
Komkommer schillen
Augurken snijden
Toast met boter besmeren
Een salade maken
Sap persen uit sinaasappels
Pizzadeeg maken
Warme chocolademelk maken
Noten kraken

Hoe kun je de snack (fruit eten ) stimuleren? 
Zodra er niemand snack eet, geef je een lesje
Laat de hele routine zien, inclusief afwassen. 

Eitje pellen en snijden
Toastjes met plakjes ei maken
Koffie zetten
Graan malen met steen
Pannenkoekjes bakken
Paneermeel maken

Banaan snijden

Materialen: 

  • Dienblad
  • Schort
  • Mesje. 
  • Snijplank
  • Potje met cocktailprikkers (eventueel)
  • Banaan. Je kunt ze kopen of een ouder vragen om fruit mee te geven volgens een roulatieschema. 
  • Schaaltje voor de bananenschillen
  • Serveerschaal met daarop een klein potje voor de gebruikte cocktailprikkers. 
  • Een set voor het afwassen. 
  1. Handen wassen 
    Ga met het kind naar de wasbak en was de handen. Droog de handen met een handdoek. 
  2. Werkje halen. 
    Ga naar de kast waar het werkje is en leg een banaan bij het werk. Neem het werk mee naar een tafel. Je zit aan de rechterkant van het kind in het midden van de tafel. Het kind zit aan de zijkant. 
  3. Schort aandoen
    Haal een schort of pak het schort als het op het dienblad van het werkje ligt. Het kind doet ook een schort aan. 
  4. Banaan snijden. 
    De materialen liggen op het dienblad voor je op de tafel. Je opent met een knik de banaan en trekt de schillen naar beneden tot ze eraf gaan. Deze leg je op een schotel. Leg de banaan op de snijplank en snij plakjes. Ieder plakje pak je met je hand en leg je plat op de snijplank. Je kunt er ook voor kiezen de banaan van tevoren in 2 helften te snijden. Het kind maakt dan een halve banaan klaar. 
  5. Stukjes banaan presenteren. Steek in ieder stukje een cocktailprikker. Leg hem op een glazen schaal. Je vertelt het kind dat je de stukjes gaat aanbieden in de klas. Je loopt rond en vraagt: “wil je een stukje banaan?”
  6. Laat het kind nu een banaan snijden. 
  7. Opruimen. Gooi de prikkers in de prullenbak, gooi de bananenschillen weg. Haal een set voor afwassen of was af bij de gootsteen. Droog alles af. Doe de droge doek in de wasmand en leg een droge doek bij het was-werkje. Plaats alle dingen terug op het dienblad en zet het werkje terug in de kast. Vouw het schort op. 

4 werkjes met fruit

Appel snijden
Wortel raspen
Sap persen
Banaan snijden

Snacktafel

Een snacktafel is een tafel die altijd in de klas aanwezig is. Kleed de snacktafel mooi aan met een tafelkleed, bekers, schaaltjes voor crackers en koekjes. Zorg dat er altijd tissues aanwezig zijn voor de kinderen en zet een kan met water neer.
Zorg voor een vaste plaats in de klas waar kinderen hun gebruikte schaaltjes en bekers kunnen achterlaten. Kinderen die willen afwassen kunnen die weer ophalen.
Hang boven de tafel een label: “snacktafel” en gebruik foto’s van kinderen die de tafel op de juiste manier gebruiken. Schrijf er teksten bij, zodat kinderen weten wat er van hen verwacht wordt.

Bespreek met de kinderen wanneer ze iets kunnen eten en drinken en wanneer niet, hoeveel kinderen tegelijk kunnen aanschuiven en hoe ze de tafel achter dienen te laten.

Snacktafel
Snacktafel
Plankjes voor individuele snack (middenbouw)

Een reactie van Sandra Pruyn-Martens:
Of het een echte tip is weet ik niet, maar ik las je stukje over de snacktafel en wil je vertellen hoe ik in mijn groepen, zowel in de bb (iets andere vorm maar komt op hetzelfde neer) als in de ob, de kinderen laat eten.
Op de gang hebben wij eetkarretjes staan waarin de kinderen bij het op school komen hun “pauzehap” zetten. De tas ruimen ze op in het daarvoor bestemde tassenrek. Als de kinderen binnen zijn en de werkperiode is begonnen, haal ik of kinderen de eetkarretjes binnen en zet ze in de keuken klaar. Als kinderen trek hebben in eten, kunnen zij een placemat pakken en op tafel leggen waarna zij hun eten uit de karretjes gaan pakken. Tijdens het eten is het niet de bedoeling dat je gaat zitten kletsen, andere kinderen in je groepje zijn tenslotte nog aan het werk. Natuurlijk wordt er heus wel wat gepraat en vragen de kinderen hulp aan elkaar bij het openen van bekers etc. Als ze klaar zijn, ruimen ze hun spullen op, wassen en drogen de placemat, ruimen deze op en gaan weer aan het werk. Je ziet dat kinderen over het algemeen 15 minuten bezig zijn met eten en niet gaan tijdrekken om niet te hoeven werken bijv. Ze weten ook dat als zij eten, een ander niet kan eten, want er zijn niet genoeg placemats voor de hele klas. Bewust voor gekozen, ook even kunnen wachten hoort erbij. Ook mag je geen afspraak maken `mag ik ´m na jou?´ Niet eerlijk tegenover andere kinderen die ook wachten. Ik hoef hierbij nauwelijks bij te sturen, het wijst zich vanzelf. Sommige kinderen ontbijten al om 7.00 uur en hebben om 9.00uur al trek, een ander woont dichtbij en eet pas om 8.15 en pakt pas om 10.00 uur zijn eten. 
Soms kies ik ervoor om samen te eten, aangezien het ook een sociaal gebeuren is en het soms beter uitkomt (bijv. voorstelling toneel bb, sinterklaas etc.) Op deze manier gaat het eten soepel samen met het werken.Het is niet een botte onderbreking tijdens het werken en ieder merkt zelf wanneer het zijn tijd is om te eten. Ik help wel halverwege de ochtend even herinneren aan het eten, omdat sommige kinderen zo druk bezig zijn dat ze het vergeten maar eigenlijk wel trek hebben. 
Voor mij werkt dit prima!
Desondanks vond ik het leuk om over de snacktafel te lezen en zit ik te broeden op een eventuele combinatie. Het komende jaar hebben wij nog maar een onderbouwgroep op school, waarbij ik start met 26 kleuters maar wel de beschikking heb over twee lokalen; deze zijn met een schuifdeur aan elkaar verbonden. Dit biedt ruimte voor extra hoeken en tafels en nieuwe mogelijkheden. Dus wie weet??!! Sandra Pruyn-Martens 

Lunch

Placemats rollen voor de lunch of snack
Warme lunch

Lunch is een sociale gebeurtenis en moet geen traumatische worden. Voeding is in sommige gezinnen een ondergeschoven kindje of zelfs problematisch. Laat de lunch op school in ieder geval in harmonie verlopen. Geef kinderen de vrijheid om in hun eigen tempo en eigen volgorde hun eten op te eten en te drinken. Maak waar mogelijk gebruik van tafelkleden of placemats, echte borden, bestek, bekers en stoffen servettenNa de lunch helpen de kinderen met het wassen van de tafels en het eetgerei. 

De lunch kan een uitgelezen mogelijkheid zijn om onafhankelijkheid en zelfstandigheid te oefenen. Laat kinderen de tassen uitdelen, de lunch presenteren en leiden, het opruimen leiden, maar ook de tafel dekken. Indien het mogelijk is, kunnen kinderen zelf hun lunch op school bereiden en serveren, afwassen. Denk na over een versje of liedje dat aanlsuit bij de montessorimethode. Of kies voor een ander ritueel. 

Brood bakken

Brood bakken kan een dagelijkse activiteit en dagelijkse snack zijn in de onderbouw. Het is een activiteit voor een kind, hoewel een ander wel kan helpen met het vasthouden van de kom, het lezen van de instructies of het bieden van andere hulp. 

Idealiter kan een kind zelf de instructies lezen, maar als het kind verder op alle vlakken ver genoeg is om deze activiteit te doen, kan het een ander vragen het recept voor te lezen. Let er op of het kind lanere tijd achter elkaar met een werk bezig kan zijn, aandacht heeft voor details en zich kan concentreren. Het gebakken brood kan als snack dienen voor de volgende dag. Het kan worden gesneden door een volwassene en met een tang geserveerd worden. Als er een dag geen brood is gebakken, kun je crackers serveren. Het deeg blijft in het weekend goed. Het brood kan ook ingevroren worden en dan even opnieuw gebakken. 

18451497_1461563873908333_3072894833391290427_o

Het deeg kan verdeeld worden in 4 kleine broden, 30 kleine broodjes of 2 gevlochten broden. Het maken van deze 4 soorten is allemaal een aparte les. Het maken van de vier kleine broden is wat de meeste kinderen leren. 

Gebruik een losse, redelijk grote oven in de klas zodat kinderen het bakken kunnen volgen. Zet deze buiten bereik van kinderen neer. 

Wat heb je nodig:

3 kleine potjes die makkelijk te openen zijn en de voorgewogen bloem, volkorenmeel en havermout bevatten. 

twee kannetjes voor honing en plantaardige olie. 

Een kleine maatkan voor de honing en de olie. 

Twee kleine potjes met daarin het voorgewogen gist en zout. 

Een kan met voorgewogen water.

Een shaker met bloem

4 bakblikken met bakpapier

Een pannenlikker

Een dienblaadje met een kookwekker en een schuursponsje

Een klein glazen kommetje dat in de magnetron mag. 

Een middelgrote plastic kom

Een grote plastic kom

Een handdoek om het deeg mee af te dekken als het aan het rijzen is. 

Een schort

Een houten lepel

Een receptenboek met het recept verdeeld over 3 of 4 pagina’s. Lamineren zodat het goed blijft. 

Koksmuts

Tijdens het lesje gebruik je het receptenboek om je handelingen te ondersteunen, zodat het kind de volgende keer het boek kan volgen. Laat het kind zoveel mogelijk doen. Voordat kinderen zelf aan het bakken gaan, hebben ze dit proces al meerdere keren geobserveerd. Leg de nadruk op het exact volgen van het recept. Bij het kleden kun je laten zien hoe je het deeg uit elkaar drukt met je arm en dan steeds dubbel vouwt. 

Recept voor haverbrood: (in het Engels) 

OATMEAL BREAD

Ingredients:

1 cup white flour

1 ½ cups whole wheat flour

2/3 cups oats

1 ¼ cups water

1 ½ teaspoons salt

1 teaspoon yeast

2 tablespoons oil

1 tablespoon honey 

A little extra flour in a shaker for sprinkling on the board/table

I pre-measure the dry ingredients and the water, but some teachers have the children measure them.

Method:

1) Pour oats in a small glass bowl.

2) Pour water on oats.

3) Cook in microwave for 2 minutes.

4) Add 1 ½ teaspoons salt, 2 tablespoons oil and 1 tablespoon honey to the oatmeal.

5) Stir well.

6) Sprinkle 1 teaspoon yeast on oat mixture.

7) In medium bowl, gently stir white flour and whole wheat flour together.

8) Stir oat mixture.

9) Pour oat mixture into the flour mixture.

10) Stir until all of the flour can be made into a ball.

11) Sprinkle a little flour on the board.

12) Put the dough on the board and knead until it is smooth and springy.

13) Put the dough in a large bowl and cover it with a towel.

14) Put it in a warm place to rise.

15) Set the timer for 60 minutes.

16) Clean up your work.

17) When the timer rings, press the dough flat and cut into 4 equal pieces.

18) Shape into loaves and put in the pans (we use four little pans, but you could use one long cake-style pan)

19) Cover the pans with a towel and let rise.

20) Set the timer for 20 minutes.

21) Ask an adult to turn on the oven to 350 degrees.

22) When the oven is hot, bake for 20 minutes. Be sure to set the timer for 20 minutes.

23) When the timer rings, ask an adult to help check the bread.

24) When the bread is done, set the pans on the cooling rack.

VARIATION 1: ROLLS

Helpful preparations: Fractions

Other tools: A baking tray with baking paper on it.

– Have the child prepare the dough through step 16. 

– Show the child how to press the dough flat and cut in half, then each half into thirds (making six equal pieces). Each of these needs to be cut into five roughly equal pieces to make thirty. Adjust cuts/fractions as needed for the size of your class. 

– Show how to roll them into balls, with the smoothest part of the ball facing up, and the messiest part of the ball facing down.

– Place in a neat grid on the baking tray (we do six rows of five). 

– Bake a little less time, maybe 15-17 minutes depending on size.

VARIATION 2: BRAIDED LOAVES

Necessary preparations: experienced bread baker, Division with the Stamp Game (you could do this with the Golden Beads but it might be cumbersome). 

Other tools: A baking tray with baking paper on it; a small, flat electronic scale that can measure in grams; an extra piece of baking paper to put on the scale. Please note: It is very difficult to do the division work in pounds and ounces, which is why I use grams. 

– Have the child prepare the dough through step 16. 

– Have the child knead the dough a few times (this makes it easier to move the dough on and off the scale as it’s not so sticky). 

– Take out the scale and put an extra piece of baking paper on it. Have the child get pencil and paper. 

– Show the child how to weigh the dough in grams. Have the child write down the number of grams (ours usually weighs between 700 and 750 grams).

– Put the dough back in the large bowl and cover again for a second rise. 

– Have the child use the Stamp Game to do division, to divide the weight of the dough into six and write down the answer. If there is a remainder, write that down as well. 

– Use the scale again to separate the dough into six pieces, each equal to the child’s Stamp Game calculation. Re-knead each piece a little because it will be in pieces after the separating. 

– Roll each piece into a long, even snake (at least 12 inches). The snakes must be of more-or-less equal length. I find that squeezing is as useful as rolling to get the length needed, especially if a lot of gluten has developed and the bread is really “gummy”. 

– Take three snakes, and place two of them in an inverted V shape, with the last one in the middle of the V. They should all be joined together at the top, and open at the bottom. 

– Show the child how to braid. Each snake needs to be lifted with two hands and gently placed in the right place (see the video from previous post). 

– Pinch the ends together and tuck under the bottom. Repeat at the top. This makes for a neat final product. 

– Show the child how to lift the braided dough “like a baby”, gently and with two hands, and place down gently on one side of the baking tray.

– Repeat process for the second loaf. 

– If there was a remainder (left over piece that cannot be divided into the six loaves) I let the child make that into a little ball and bake it, then they can take it home in a bag at the end of the day. Seems fair. 

– Cover pan gently and let rise for about 20 minutes. 

– Bake in oven at 350 degrees for approx 20 minutes (baking time changes a little depending on thickness of loaves).

This recipe produces reliably good bread, and is very forgiving of production errors. I’ve been assured by the children that it never tastes as good at home as it does at school. 

Bron: the montessori assistant (Facebook)